Data aktualizacji: 25.06.2025
Firmy w Polsce coraz częściej podejmują realne działania na rzecz szeroko rozumianej dekarbonizacji – nie z przymusu, lecz z przekonania, że ograniczanie emisji gazów cieplarnianych i budowanie odporności na ryzyka klimatyczne to nie tylko działania konieczne, ale też opłacalne. Taki wniosek wyłania się z najnowszego raportu naszej Fundacji pt. „Dekarbonizacja już tu jest”. To pierwsze w Polsce opracowanie, które w kompleksowy sposób pokazuje konkretne i mierzalne działania firm – zarówno dużych, jak i z sektora MŚP – świadomie ograniczających swój ślad węglowy, wdrażających strategie dekarbonizacji oraz inwestujących w odporność na ryzyka klimatyczne.
Partnerzy raportu: Polski Fundusz Rozwoju, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Krajowa Izba Gospodarcza, Orange Polska.
Raport został sfinansowany przez European Climate Foundation i własnych środków Fundacji Climate&Strategy.
Patronem medialnym raportu jest Business Insider Polska.
Raport „Dekarbonizacja już tu jest” prezentuje realny obraz transformacji klimatycznej w polskich firmach. Pokazuje, że mimo wciąż istniejących barier systemowych, wiele organizacji nie tylko dostosowuje się do nowych regulacji, ale też często je wyprzedza. Zwraca w nim uwagę, że motywacją do działania nie jest już tylko presja prawna, ale przede wszystkim logika biznesowa i rosnące oczekiwania interesariuszy – klientów, inwestorów oraz instytucji finansowych.
– Jeszcze kilka lat temu, w raporcie „Lepiej późno niż później”, ostrzegaliśmy, że brak działań w obszarze klimatu będzie obniżał konkurencyjność polskich firm. Dziś możemy jasno powiedzieć: wiele firm nie tylko nadrobiło zaległości, ale też stało się liderami transformacji, również w strukturach międzynarodowych korporacji – mówi Łukasz Dobrowolski, Dyrektor ds. Strategii Energetycznych w Fundacji Climate&Strategy.
– Firmy nie muszą zaczynać od zera – narzędzia wspierające dekarbonizację już istnieją – mówi Łukasz Broniewski, Członek Zarządu i współzałożyciel Fundacji Climate&Strategy. – Jednym z nich jest nasz kalkulator śladu węglowego, z którego bezpłatnie mogą korzystać przedsiębiorstwa z sektora MŚP. To praktyczne i łatwe w obsłudze narzędzie, które pomaga zidentyfikować źródła emisji i zaplanować dalsze kroki w kierunku ich redukcji.
W raporcie zaprezentowano doświadczenia firm z różnych części kraju, działających w różnych branżach i na różnych etapach zaawansowania. Przedsiębiorstwa te łączy jedno: traktują dekarbonizację jako część strategii rozwoju.
Raport „Dekarbonizacja już tu jest” opiera się na danych z kalkulatora MŚP oraz ankietach dekarbonizacyjnych, będących integralną częścią bezpłatnego narzędzia stworzonego przez naszą Fundację. Obrazu dopełniają refleksje z bezpośrednich rozmów z firmami na różnych etapach procesu dekarbonizacji oraz ich studia przypadku, które ukazują różnorodność podejść, skal i motywacji – od firm produkcyjnych po usługowe, od mikroprzedsiębiorstw po liderów regionalnych.
Swoimi doświadczeniami w raporcie dzielą się różne firmy. Duże, takie jak Polenergia, Rossmann czy Michelin, podkreślają znaczenie strategicznego podejścia do dekarbonizacji. Dla nich ślad węglowy to nie tylko obowiązek raportowy, ale narzędzie do planowania inwestycji, zarządzania ryzykiem i budowania długoterminowej wartości firmy. Wspólnym mianownikiem jest systematyczność: mierzą emisje w pełnym zakresie (1, 2 i 3), korzystają z uznanych metodologii (np. SBTi), a działania klimatyczne integrują ze strategią biznesową. Równocześnie podkreślają wagę pragmatyzmu – skupiają się na zmianach, które przynoszą realne efekty operacyjne i finansowe.
Mniejsze i średnie firmy, takie jak Mexem, Optomer czy Sanel, również aktywnie angażują się w liczenie emisji, choć motywacje bywają bardziej praktyczne – takie jak wymagania przetargowe, oczekiwania klientów czy chęć optymalizacji kosztów. Ich podejście często opiera się na metodzie małych kroków: zaczynają od Zakresów 1 i 2, stopniowo budują świadomość w zespole i edukują partnerów. Podkreślają, że nawet bez dużych zasobów można rozpocząć działania klimatyczne – kluczowe są konsekwencja, dobra organizacja i otwartość na współpracę.
Publikacja wpisuje się w szerszy kontekst zmian zachodzących globalnie. Międzynarodowe badania – prowadzone m.in. przez Reuters i inne ośrodki – pokazują, że biznes coraz wyraźniej dostrzega znaczenie transformacji energetycznej. Przykładowo:
W USA – mimo cofania regulacji przez administrację federalną – transformacja energetyczna pozostaje standardem rynkowym. Aż 95% największych firm wskazuje na korzyści wizerunkowe wynikające z raportowania klimatycznego, a trzy czwarte wiąże je bezpośrednio ze wzrostem przychodów[2]. Podobnie w Niemczech i Włoszech – liderzy biznesu widzą transformację jako sposób na ograniczenie zależności od niestabilnych źródeł energii i inwestycyjną przyszłość opartą na OZE[3]. W Wielkiej Brytanii, mimo obaw o koszty początkowe, uznaje się ją za motor wzrostu gospodarczego.
Raport „Dekarbonizacja już tu jest” pokazuje, że proces dekarbonizacji w polskich firmach nie jest już kwestią przyszłości, lecz dzieje się tu i teraz – choć wciąż nie jest standardem. To, co różni firmy aktywnie działające od tych, które pozostają bierne, to nie wielkość ani dostęp do zasobów, lecz determinacja zarządów, gotowość do mierzenia emisji i traktowanie działań klimatycznych jako elementu strategii rozwoju. W obliczu rosnących oczekiwań klientów, inwestorów i otoczenia regulacyjnego, to właśnie firmy inwestujące dziś w redukcję emisji zyskają trwałą przewagę. Przykłady przedstawione w raporcie mogą stać się praktycznym punktem odniesienia – bo dekarbonizacja to nie trend, lecz nowy fundament odpowiedzialnego i konkurencyjnego biznesu.
W raporcie przedstawiono studium przypadku firm: Contec, JetLine, K+PR, Labelmarket, Mexem, Michelin, Optomer, Polenergia, PoliPeptyde, Rossmann, Sanel. Żadna z firm nie otrzymała wynagrodzenia za udział w projekcie ani za wyrażenie zgody na publikację. Informacje zawarte w studiach przypadków zostały przedstawione zgodnie z relacjami rozmówców, Fundacja nie ponosi za nie odpowiedzialności.
[1] Powering up: Business perspectives on shifting to renewable electricity, E3G
[2] The state of Sustainability Reporting by United States business in 2025, Reuters Events
[3] Powering up: Business perspectives on shifting to renewable electricity, E3G
życzymy klimatycznych Świąt Bożego Narodzenia oraz pomyślnego Nowego Roku 2025!
Zespół Fundacji Climate&Strategy